Bir Fotoğrafı İzinsiz Paylaşmanın Ağır Bedeli
Av.Murat Erdoğan
Sosyal medyanın hayatın merkezine yerleştiği bir dönemde, bir fotoğrafın saniyeler içinde yayılması artık olağan bir durum. Ancak bu hızlı paylaşım kültürü, hukuki açıdan son derece ağır sonuçlar doğurabiliyor. Bir fotoğraf yalnızca bir görüntü değildir; kişinin yüzünü, ailesini ve özel yaşamını içinde barındıran önemli bir kişisel veridir. Paylaşması saniyeler sürse de, doğuracağı hukuki sonuçlar yıllarca sürebilmektedir.
Elazığ’da verilen ve Yargıtay’dan da onay alan bir karar, bu konuda tüm topluma açık bir uyarı niteliğindedir. Bir fotoğrafçı, çektiği düğün fotoğraflarını çiftin izni olmadan örnek albüm olarak kullanıp müşterilere gösterdi. İlk bakışta “tanıtım” amacı gibi görünen bu davranış, Elazığ 5. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından 1 yıl 8 ay hapis cezası ile sonuçlandı. Karar Yargıtay 12. Ceza Dairesi tarafından oybirliğiyle onandı.
Yargıtay’ın tespiti son derece nettir:
“Düğün fotoğrafları kişisel veridir ve kişinin açık rızası olmadan kullanılamaz.”
Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
• Bir fotoğraf kişisel veridir; kişinin yüzü, ailesi ve özel yaşamı hukuken korunur.
• İzinsiz paylaşım suçtur; ticari amaçla yapılması cezayı ağırlaştırabilir.
• “Kendisi paylaşmıştı” savunması geçerli değildir; paylaşım hakkı devredilemez.
• İşletmeler paylaşım yapmadan önce mutlaka yazılı izin almalıdır.
• Çocuk ve bebek fotoğrafları çok daha hassas veri niteliğindedir.
Vatandaşlar İçin Bilgilendirme
• Fotoğrafınız izinsiz kullanıldıysa savcılığa suç duyurusunda bulunabilir, maddi ve manevi tazminat talep edebilir ve paylaşımın kaldırılmasını isteyebilirsiniz.
• Sosyal medya içeriklerinin ekran görüntüleri ve yazışmalar delil olarak kabul edilmektedir.
Savunma Yapacak Olanlar İçin Uyarı
• Bu tür davalarda savunmanın temeli rızanın varlığıdır.
• “Tanıtım amaçlıydı” veya “mesleki zorunluluktu” gibi gerekçelerin hukuken bir karşılığı yoktur.
• Yazılı rıza varsa mutlaka sunulmalı; paylaşımın nerede ve ne zaman yapıldığı açıkça belirtilmeli, sosyal medya kayıtları eksiksiz hazırlanmalıdır.
Sonuç Yerine
Elazığ’da verilen karar, toplumun tüm kesimleri için önemli bir hatırlatma niteliğindedir: Bir fotoğraf basit bir kare değil; bir insanın mahremiyetidir. Sosyal medya çağında hepimizin daha dikkatli olması, kişisel verileri korumanın temel şartıdır. İzinsiz paylaşımın bedeli ağır olabilir.
